ISO 50001, net sıfır enerji elde etmek için enerji yönetim sisteminin (EnMS) kullanımına ilişkin rehberlik sağlar ve net sıfır karbon ve diğer sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşılmasını destekler.

ISO 50001’in temel amacı, kuruluşların enerji kullanımlarını ve dolayısıyla enerji maliyetlerini ve sera gazı emisyonlarını sürekli olarak azaltmalarına yardımcı olmaktır.

İçindekiler

ISO 50001 Nedir?

ISO 50001, enerji yönetimi alanında uluslararası bir standart olup, işletmelerin enerji performansını iyileştirmelerini ve enerji verimliliğini artırmalarını hedefler. Bu standart, enerji kullanımını optimize ederek maliyetlerin düşürülmesine ve çevresel etkilerin azaltılmasına katkıda bulunur. ISO 50001, enerji politikası oluşturma, enerji planlaması, uygulama, izleme ve sürekli iyileştirme süreçlerini kapsar. Sertifikasyon süreci, bağımsız denetimlerle desteklenir ve işletmelerin enerji yönetim sistemlerini sürekli geliştirmelerini sağlar. Enerji verimliliği projeleri, enerji performans göstergeleri (EnPG) ve eylem planları ile izlenir ve optimize edilir. ISO 50001, çevresel sürdürülebilirliğe katkıda bulunarak işletmelerin rekabet gücünü artırır ve enerji maliyetlerini düşürür.

ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi

Enerji Tüketim Takibi

Makine ve tesis bazında enerji takibinin yapılması, enerji yönetim sisteminin uygulanmasında temel bir bileşendir. Enerji tüketim verilerinin detaylı ve düzenli olarak izlenmesi, enerji performansının iyileştirilmesi, enerji verimliliği fırsatlarının belirlenmesi ve sürekli iyileştirme sağlanması açısından kritik öneme sahiptir. Enerji ve karbon emisyon yönetimini sistematik ve yapılandırılmış bir şekilde ele alırken, enerji takibi bu sürecin temel veri kaynağıdır.

Enerji Performansının Takibi: Makine ve tesis bazında enerji takibi, hangi ekipmanların veya süreçlerin en fazla enerji tükettiğini belirlemeye yardımcı olur. Bu sayede, enerji tüketim kalıpları analiz edilerek verimliliği artırmak için hedeflenmiş iyileştirmeler yapılabilir.

Enerji Verimliliği Fırsatlarının Belirlenmesi: Enerji tüketiminin detaylı takibi, enerji verimliliği artırılabilecek alanların tespit edilmesine yardımcı olur. Örneğin, belirli makinelerin veya süreçlerin fazla enerji tüketmesi durumunda bu alanlarda iyileştirme yapılabilir.

Hedef Belirleme ve Performans İzleme: Makine ve tesis bazında enerji takibi, belirlenen hedeflere ne ölçüde ulaşıldığını izlemede kullanılabilir. Bu, enerji yönetim sisteminin etkinliğini değerlendirmek için kritik bir araçtır.

Yasal Uyumluluk ve Raporlama: Enerji tüketim verilerinin düzenli ve doğru bir şekilde toplanması, yasal gerekliliklerin karşılanmasını ve ilgili mercilere doğru raporlama yapılmasını sağlar.

Sürekli İyileştirme: Makine ve tesis bazında enerji takibi, sürekli iyileştirme sürecinde geri bildirim sağlar. Enerji tüketimindeki değişiklikler ve iyileştirme çalışmalarının etkileri bu verilerle izlenebilir.

Kompanzasyon Takibi ve Reaktif Ceza Bedelinin Hesaplanması

Kompanzasyon ve reaktif ceza bedellerinin hesaplanması, enerji yönetim sistemi için büyük önem taşır. Bu hesaplamalar, enerji verimliliğinin artırılması, maliyetlerin düşürülmesi, yasal uyumluluğun sağlanması, enerji yönetim performansının iyileştirilmesi ve elektrik sisteminin stabilitesinin korunması açısından kritik rol oynar. Bu tür ölçümleri ve iyileştirmeleri sistematik ve yapılandırılmış bir şekilde ele alarak, kuruluşların enerji yönetiminde daha etkili olmalarını sağlar.

Demand Takibinin Önemi

1. Enerji Maliyetlerini Azaltma:

Pik Yüklerin Yönetimi: Enerji sağlayıcıları, yüksek talep dönemlerinde daha yüksek fiyatlar uygulayabilir. Pik yüklerin tespiti ve yönetimi, enerji maliyetlerini düşürmek için kritik öneme sahiptir. Pik yüklerin minimize edilmesi, enerji faturalarındaki yüksek talep bedellerinin önüne geçebilir.
Talep Yanıt Programları: Demand takibi, talep yanıt programlarına katılmak için gerekli verileri sağlar. Bu programlar, enerji tüketimini düşük talep dönemlerine kaydırarak maliyet tasarrufu sağlar.

2. Enerji Verimliliği ve Optimizasyon:

Enerji Kullanımının Optimizasyonu: Demand takibi, enerji tüketim kalıplarını analiz ederek enerji kullanımını optimize etmeye yardımcı olur. Enerji yoğun süreçlerin daha verimli zamanlarda gerçekleştirilmesi, toplam enerji tüketimini ve maliyetleri azaltabilir.
Enerji Verimliliği Projeleri: Demand verileri, enerji verimliliği projelerinin etkinliğini değerlendirmek ve iyileştirme alanlarını belirlemek için kullanılır.

3. Sistem Güvenilirliği ve Stabilitesi:

Güç Kalitesi: Ani enerji talep artışları, elektrik sistemlerinde voltaj düşüşlerine ve güç kalitesi sorunlarına neden olabilir. Demand takibi, bu tür sorunların tespit edilmesini ve önlenmesini sağlar.
Ekipman Koruması: Yüksek enerji talebi, elektrik ekipmanlarının aşırı yüklenmesine ve hasar görmesine yol açabilir. Demand takibi, ekipmanların korunması ve ömrünün uzatılması için önemlidir.

4. ISO 50001 Uyumluluğu:

Enerji Yönetim Performansı: Enerji yönetim sistemi, enerji performansının sürekli olarak iyileştirilmesini hedefler. Demand takibi, enerji performansının izlenmesi ve iyileştirilmesi için kritik veriler sağlar.
Raporlama ve Hedef Belirleme: Demand verileri, enerji tüketim hedeflerinin belirlenmesi ve bu hedeflere ulaşılıp ulaşılmadığının izlenmesi için gereklidir. Ayrıca, yasal düzenlemelere uyum sağlama ve düzenli raporlama yapma konusunda da yardımcı olur.

5. Sürdürülebilirlik ve Çevre Dostu Uygulamalar:

Karbon Ayak İzini Azaltma: Enerji talebinin etkin yönetimi, enerji tüketimini ve dolayısıyla karbon emisyonlarını azaltmaya yardımcı olur. Bu, sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmada önemli bir rol oynar.
Çevre Dostu Üretim: Demand takibi, enerji verimliliğini artırarak çevre dostu üretim süreçlerinin uygulanmasına katkıda bulunur.

ISO 50010:2023 Karbon Emisyon Yönetimi

Dünyanın dört bir yanındaki ülkeler net sıfır hedefine ulaşma sözü vermiş ve çok daha fazlası da toplumlarında önemli ölçüde enerji tasarrufu ve karbon azaltma taahhüdünde bulunmuştur. Önümüzdeki on yıllar boyunca bu taahhütlerin yerine getirilmesi, enerji yönetiminde hızlandırılmış iyileştirmeler gerektirmektedir.
Birçok kuruluş, NZE (Net zero energy) ‘yi hedeflemek de dahil olmak üzere enerjiyi daha iyi yöneterek karbon emisyonlarını azaltmak için belirli eylemler gerçekleştirmektedir. Bu eylemler şunları içerebilir:

Operasyonlar yoluyla NZE’ye ulaşmak için enerji kullanımını ölçmek, yönetmek ve en aza indirmek;
NZE hedefini karşılamak için yeni binaların veya diğer tesislerin tasarlanması ve inşa edilmesi
Mevcut binaların performanslarını NZE’ye doğru veya ötesinde iyileştirmek için güçlendirilmesi;
Fotovoltaikler (PV’ler), güneş enerjili su ısıtma, jeotermal enerji, tesis içi rüzgar türbinleri gibi yenilenebilir enerjinin entegrasyonu;
NZC’ye (Net zero carbon) ulaşmak veya NZC’yi aşmak için sağlam enerji yönetiminin diğer sürdürülebilirlik girişimleriyle koordine edilmesi gerekmektedir.

2050 Yılında Karbon Nötre Ulaşmak İçin Neler Yapılmalı?

2050 yılına kadar karbon nötr bir geleceğe ulaşmak, küresel çapta büyük bir dönüşüm gerektiriyor. Bu dönüşümde hem bireysel hem de kurumsal olarak herkesin üzerine düşen görevler var. İşte 2050 hedefine ulaşmak için atılabilecek dönemsel olarak ele alınmış bir eylem planı: