Kapsam 3 terimi, bir şirketin doğrudan kontrolünde olmayan, ancak iş faaliyetleriyle dolaylı olarak ilişkili olan sera gazı emisyonlarını ifade eder. Başka bir deyişle, bir şirketin kendi kapılarının içindeki emisyonlar (Kapsam 1 ve Kapsam 2) dışında, tedarik zinciri, müşteri kullanımı, atık yönetimi gibi faaliyetlerden kaynaklanan tüm emisyonlar Kapsam 3 içerisindedir.
Kapsam 3 emisyonlarının hem upstream hem de downstream emisyonlarından kaynaklandığını bilmek durumu anlamak için önemlidir. Daha iyi anlaşılması için örnek verelim: Örneğin bir Laptopu ele alalım. Laptopun kapsam 3 emisyonları nelerdir? Upstream emisyonları Laptopun üretimine ve nakliyesine giren tüm sera gazları olurdu; Bilgisayar masamın üzerine ulaşıncaya kadar oluşan emisyonlar; ham maddeleri çıkaran ve monte eden makineler, bitmiş ürünü taşıyan kamyonlar. Downstream emisyonlar ise bilgisayarın kullanım ömrünün sonuna ulaştığında, geri dönüştürülmek veya çöpe atılmak üzere götürdüğümüzde olur. İlk olarak, onu taşımamız gerekir, bu nedenle nakliyeyle ilişkili emisyonlar olur. Sonra onu imha etmekle veya geri dönüştürmekle ilişkili emisyonlar olur.
İçindekiler
Kapsam 3 Emisyonları Nelerdir?
1. Satın alınan mal ve hizmetler
Bir şirketin satın aldığı veya tedarik ettiği ürünlerin üretim sürecinde ortaya çıkan, yani o ürünün üretildiği ilk aşamadan itibaren oluşan tüm emisyonlar.
2. Sermaye malları
Bir şirketin satın aldığı veya tedarik ettiği makine, tesis gibi sabit varlıkların üretimi sırasında ortaya çıkan, yani bu varlıkların üretildiği ilk aşamadan itibaren oluşan tüm emisyonlar. Tesisin mülkiyetindeki sermaye varlıklarının kullanımı kaynaklı dolaylı emisyonlar.
3. Akaryakıt ve enerji ile ilgili faaliyetler
Şirketin kendi kullandığı enerji kaynaklarının üretimi, taşınması ve tüketimi sırasında ortaya çıkan emisyonları içerir.
4. Upstream taşımacılık ve dağıtım
Bir şirketin satın aldığı ham madde, yarı mamul veya sermaye mallarının üretim tesisinden şirketin kendi tesislerine taşınması sırasında ortaya çıkan sera gazı emisyonlarını ifade eder.
5. Operasyon sırasında oluşan atıklar
Raporlama yılında raporlama yapan şirketin faaliyetlerinde ortaya çıkan atıkların bertarafı ve arıtılması.
6. İş seyahatları
Şirket çalışanlarının iş amaçlı seyahatleri sırasında kullanılan uçak, tren veya otobüslerden kaynaklanan emisyonlar.
7. Ziyaretçi veya müşterilerin ulaşımları
Şirketin tesislerini ziyaret eden müşteri ve ziyaretçilerin ulaşım araçlarından kaynaklanan emisyonları kapsar. Örneğin, bir fabrikayı ziyaret eden bir müşterinin kendi aracıyla gelmesi veya şirketin düzenlediği bir etkinliğe katılan ziyaretçilerin toplu taşıma veya özel araçlarla gelmesi gibi durumlar bu kapsama girer.
8. Çalışanların işe gidiş-gelişleri
Çalışanların evleri ile işleri arasındaki mesafede kullandıkları araçlardan kaynaklanan emisyonlar.
9. Home office / uzaktan çalışma
Raporlama yılı boyunca evden çalışan personelden kaynaklanan enerji tüketimi.
10. Upstream kiralanan varlıklar
Bir şirketin kendi bünyesinde üretmediği, ancak faaliyetlerini sürdürmek için kiraladığı araç, makine veya ekipmanların üretim sürecinde ortaya çıkan karbon ayak izidir.
11. Downstream taşımacılık ve dağıtım
Bir ürünün fabrikanın kapısından çıkıp, nihai tüketiciye ulaşıncaya kadar geçen süreçte gerçekleşen taşıma faaliyetlerinden kaynaklanan karbon ayak izidir.
12. Satılan ürünün işlenmesi
Bir şirketin ürettiği veya sattığı ürünlerin, başka bir şirket tarafından daha sonraki üretim süreçlerinde işlenmesi sırasında ortaya çıkan sera gazı emisyonlarını ifade eder.
13. Satılan ürünlerin kullanımı
Bir ürünün bir tüketici tarafından kullanımı sırasında doğrudan veya dolaylı olarak atmosfere salınan karbon ayak izidir.
14. Satılan Ürünün Kullanım Ömrü Sonu İşlemi
Ürünün atık haline geldikten sonraki atık yönetimi kaynaklı dolaylı emisyonlar.
15. Yatırımlar
Yatırımlar kaynaklı dolaylı emisyonlar (finans ve sigorta işletmeleri için).
Carbiot, işletmelerin enerji yönetimi, sürdürülebilirlik yönetimi ve otomasyon süreçlerini tek bir platformda birleştiren yenilikçi bir yazılım platformudur.
Enerji ve kaynak kullanımını optimize ederken, çevreresel etkilerini takip etmenizi sağlar. Dahili ve sistemlerden hem nicel hemde nitel verileri çekerek ortamlar arasında bağlantı kuran otomatik araçlar sağlar.
Detaylı bilgi almak için bizimle iletişime geçin: destek@carbiot.com
